- Jagoda kamczacka jest rośliną niewymagająca i długowieczną w uprawie. Nowe odmiany łączą w sobie najbardziej pożądane cechy – plenność, smaczne owoce (bez goryczki), wysoką mrozoodporność, przydatność do zbioru kombajnowego i uprawy metodami ekologicznymi – mówił dr hab. Stanisław Pluta, prof. IO, podczas tegorocznej Konferencji Truskawkowej w Jasieńcu.1/2 Następne 1/2 Następne Jagoda kamczacka jest krzewem zaliczanym do rodzaju Lonicera, obejmującym zarówno suchodrzewy jak i wiciokrzewy. Jest to bardzo liczny gatunkowo rodzaj, mający swoich dziko rosnących reprezentantów także w naszym kraju. Niektóre z nich mogą poszczycić się jadalnymi owocami jak np. suchodrzew siny, występujący także pod nazwą suchodrzewu błękitnego Lonicera caerulea. Warto wspomnieć o jego odmianach, a konkretnie Lonicera caerulea var. kamtschatica (suchodrzew kamczacki) oraz Lonicera caerulea var. edulis (suchodrzew jadalny). Suchodrzew jadalny określa się najczęściej jako jagodę kamczacką. Krzew może stanowić ciekawy akcent dekoracyjny ogrodu o dużym poziomie użyteczności. Jego dekoracyjność wynika przede wszystkim ze zwartego pokroju i szybkiego rozpoczęcia wegetacji. Może białożółte kwiaty, pojawiające się w kwietniu i maju nie posiadają znaczących walorów dekoracyjnych, to w połączeniu z ładnym pokrojem, szybkim rozwojem liści oraz malowniczym owocom, może stanowić bardzo dekoracyjny element w ogrodzie. Zazwyczaj krzewy osiągają około 1,5- 2 m wysokości, tak więc nie powinno być problemu z ich zaaranżowaniem. Krzew należy do grupy bardzo wytrzymałych roślin, a do tego uprawianych przede wszystkim na smaczne owoce. Za jego uprawą świadczy wiele pozytywnych aspektów takich jak odporność na bardzo niskie spadki temperatury (do -45 °C), a w okresie wiosennym także przymrozki. Kwiaty suchodrzewu jadalnego oprą się chłodnemu powietrzu, wytrzymując spadki temperatury nawet o kilka stopni poniżej zera- maksymalnie do poziomu -8°C. Poza tym mają niewielkie potrzeby pod względem podłoża oraz całościowej pielęgnacji Aby jagoda kamczacka dobrze rosła, należy zapewnić jej optymalne warunki, zgodne z ich potrzebami. Sadzimy je na stanowisku słonecznym, do lekko zacienionego. Unikajmy zbyt cienistych zakątków, ponieważ owoce jagody kamczackiej stają się wówczas mniej smaczne, o wyraźnym, cierpkim smaku. Podłoże nie powinno być za ciężkie, niech będzie bardziej przepuszczalne, ale próchnicze, dostatecznie wilgotne oraz lekko kwaśne, przy czym pH nie powinno być niższe aniżeli 5,5. Sadzenie krzewów, odbywa się tak jak w przypadku innych gatunków. Okres jesienny i wiosenny to dobry czas na zakup i wprowadzenie do ogrodu tego krzewu. Pamiętajmy jednak, że suchodrzew jadalny należy do krzewów obcopylnych, a więc, aby zaowocował wymagane są co najmniej dwa krzewy. Miejsce przeznaczone na krzew powinno zostać wcześniej przekopane, oczyszczone, odchwaszczone, a następnie dobrze nawiezione kompostem czy też obornikiem. Po posadzeniu- w okresie jesiennym bądź wczesną wiosną, jeżeli dany krzew tego wymaga, można go lekko przyciąć. Warto ściółkować, dzięki czemu nie tylko ograniczymy rozwój chwastów, ale przede wszystkim ograniczymy parowanie wody z podłoża, a więc będzie ono bardziej wilgotne co z pewnością wykorzystają posadzone krzewy. W przypadku sadzenia większej ilości krzewów należy zachować odpowiednie odległości pomiędzy nimi- około 2 m. czytaj dalej... 1 2 3 4 Następna 5 komentarzy Dodał: elakrztuk, Tytuł: sadzenie jagody Niedawno kupiłam jagodę z owocami i nie wiem czy kupować drugą z owocami? Dodał: tina, Tytuł: do wiatr12 Czytałam,że stare krzewy (chodziło ogólnie o krzewy) można przesadzać. W lipcu należy szpadlem wokół krzewu pionowo obciąć korzenie. Nie pamiętam czy podano konkretną odległość od krzewu. W miejscu obcięcia korzeni krzew wypuści młode korzenie i wtedy łatwiej się przyjmie na nowym miejscu. Przesadza się jak wskazuje pora sadzenia krzewów - późną jesienią. Ja w tym roku też będę przesadzać dwie jagody kamczackie. Zastosuję ten sposób. Mam nadzieję,że się sprawdzi. Dodał: wiatr12, Tytuł: przesadzanie jagody kamczackiej Czy można przesadzić dorosły krzew jagody kamczackiej Dodał: Tytuł: nie zawsze doskonale jeśli chodzi o szkodniki to ma swojego amatora. to misecznik śliwowy, albo bardzo podobny gatunek tarcznika. jest też choroba, która objawami przypomina zamieranie pędów (u malin). jeśli te dwa problemy nie występują- reszta to sama radość. Dodał: Kele, Tytuł: co to za odmiana? mam jagodę LENINGRODSKOJ WIELKIJ kupioną na Allegro. Co to za odmiana, skoro nie mieści się w powyższej tabelce? Zobacz więcej komentarzy Dodaj swój komentarz Zobacz także suchodrzew siny, suchodrzew błękitny, suchodrzew kamczacki, suchodrzew jadalny, jagoda kamczacka odmiany, jagoda kamczacka rozmnażanie, jagoda kamczacka uprawa, jagoda kamczacka sadzonki, odmiany jagody kamczackiej, uprawa jagody kamczackiej, rośliny jagodowe Koniecznie przeczytaj Pepino - uprawa i pielęgnacja Rośliny lecznicze w ogrodzie
W naszych ogrodach goszczą coraz bardziej nietypowe gatunki roślin, a wśród nich także okazy wydające smaczne i zdrowe owoce. Jednym z nich jest jagoda kamczacka. Czym się charakteryzuje i jak należy ją pielęgnować? Ogólnie o wiciokrzewie kamczackim Jagoda kamczacka to potoczna nazwa wiciokrzewu kamczackiego – odmiany wiciokrzewu sinego. Roślina ta pochodzi z północno-wschodnich rejonów Azji, dlatego warunki klimatyczne panujące w naszym kraju nie stanowią dla niej żadnego zagrożenia. Roślina znosi bowiem mrozy sięgające nawet 40 stopni Celsjusza, a jej kwiaty są także odporne na wiosenne przymrozki. Te niewielkie przeważnie krzewy charakteryzują się płytkim systemem korzeniowym, a także słodko-kwaśnymi, pełnymi wartości odżywczych owocami, dla których są uprawiane – te pojawiają się już w maju. To właśnie licznie pojawiające się owoce, a także wyjątkowa odporność i długowieczność krzewu (dożywa około 50 lat) sprawiają, że jagoda kamczacka coraz częściej pojawia się w naszych ogrodach. Uprawa i pielęgnacja jagody kamczackiej Jak już wyżej wspomnieliśmy, krzew ten nie należy do bardzo wymagających. Dobrze znosi każdy rodzaj gleby poza podłożem gliniastym (szkodzą mu podtopienia) oraz piaszczystym. W tym drugim wypadku roślina będzie potrzebowała odpowiedniego nawadniania. Również odczyn gleby nie ma większego znaczenia, jagoda kamczacka z powodzeniem poradzi sobie w podłożu o zakresie pH 5-8. Krzewy jagody kamczackiej wymagają jednak odpowiedniego stanowiska – powinno być ono słoneczne, ewentualnie półcieniste, a także osłonięte od wiatru. Aby krzew wydał liczne owoce dobrej jakości, należy zapewnić mu odpowiednią wilgotność podłoża. Pamiętajmy o tym szczególnie w fazie formowania się, a także dojrzewania owoców – zbytnie przesuszenie wpływa bowiem na to, że zaczynają one opadać, zmniejsza się ich masa oraz ilość. Jagoda kamczacka w czasie kilku pierwszych lat od jej posadzenia nie wymaga szczególnych zabiegów pielęgnacyjnych. Młode sadzonki umieszczamy w ziemi kilka centymetrów głębiej, niż rosły do tej pory. Umieszczamy je w dołku wypełnionym nawozem organicznym i dostosowanym wielkością do bryły korzeniowej rośliny – najlepiej robić to we wrześniu i październiku. Jeśli odpowiednio nawieziemy miejsce sadzenia rośliny, to przez ok. 3 pierwsze lata nie będzie ona potrzebowała dodatkowego zasilania składnikami odżywczymi. Później robimy to 2-3 razy w czasie okresu wegetacyjnego (wiosną, latem i jesienią), natomiast rośliny starsze, ok. 6-letnie, nawozimy 2 razy w roku – wiosną i jesienią. Starsze rośliny, które osiągnęły już wiek 8 lat, możemy zacząć przycinać, a robimy to jesienią. Przerzedzamy koronę krzewu i skracamy jego część szkieletową o połowę. Ponieważ jagoda kamczacka jest krzewem obcopylnym, należy zasadzić co najmniej 2, 3 okazy reprezentujące różne odmiany krzewu, co umożliwia zapłodnienie krzyżowe i pozytywnie wpływa na jakość i obfitość plonu. Zwracajmy również uwagę na objawy chorób oraz zajęcia rośliny przez szkodniki. Jagoda kamczacka należy do roślin rzadko atakowanych przez owady i patogeny, jednak mogą się one pojawić zwłaszcza na skutek niekorzystnych warunków pogodowych.Produkty z IG wyższym niż 70 to produkty z wysokim indeksem glikemicznym. Jagoda kamczacka mają niski indeks glikemiczny wynoszący 53. Jest to zatem owoc bezpieczny dla diabetyków. Jagoda kamczacka ma działanie przeciwcukrzycowe - obniżają poziom cukru we krwi.
Jagoda kamczacka inaczej zwana suchodrzewem jadalnym jest rośliną długowieczną i łatwą w uprawie. W naszym kraju jest wciąż mało popularna, choć owoce krzewu są bardzo smaczne. Na rynku z pomyślnością konkurują z borówkami amerykańskimi, bądź jagodami leśnymi. Dzięki odporności na mróz, oraz małym wymaganiom w uprawie, dobrze pasuje do naszego klimatu. Bez większych problemów można zasadzić na działce i cieszyć oko każdego dnia pięknym krzewem. Ich naturalnymi warunkami są głównie rejony Azji. Owoce jagody kamczackiej dojrzewają pod koniec maja lub początkiem czerwca. Są najwcześniejszymi owocami, jakie można zbierać w ogrodzie. Dojrzewają nierównomiernie i dość często należy je zbierać podczas okresu dojrzewania. Są fioletowo-granatowe, wydłużone, pokryte lekkim woskowym nalotem. Jagody nie mają regularnych kształtów, oraz różnią się także w zależności od gatunku. Różnią się między sobą nie tylko smakiem, kształtem, czy wielkością, ale również składem chemicznym. Niektóre zawierają więcej witaminy A, bądź B, inne więcej kwasów organicznych. Zazwyczaj są soczyste, smaczne, kwaśno-słodkie, z wyczuwalną goryczą. Z owoców można wykonać wiele przetworów. Zrobić możemy dżem, sok, jednak najsmaczniejsze jest wino z jagód kamczackich. Polecane są również surowe, świeże owoce, np. z dodatkiem bitej śmietany. Są idealnym dodatkiem do deserów i ciast. Również kwiaty nie są szkodliwe, ponieważ przygotowany napar z suszonych kwiatów pomaga skutecznie w walce z przeziębieniem. Jest bogatym źródłem witaminy A, C, beta-karoten, witaminy z grupy B, PP, kwasu foliowego, magnezu i żelaza. Dodatkowo zawiera antocyjany, które zwalczają wolne rodniki, co spowalnia proces starzenia się skóry. Regularnie spożywane owoce wpływają także na poprawienie naszej kondycji fizycznej. jagody odtruwają organizm z metali ciężkich. Kwitnienie rozpoczyna się w połowie kwietnia. Miododajne kwiaty są piękną dekoracją, koloru kromowo-żółtego, o delikatnym zapachu. Jednak warto pamiętać, że są to rośliny obcopylne. W związku z tym konieczna do zapylenia i owocowania jest inna odmiana. Dlatego warto zasadzić obok siebie dwie odmiany o tym samym okresie kwitnienia. Dobranie odpowiednich gatunków da nam obfite owocowanie. W dalszej części artykułu zostaną przedstawione najlepsze odmiany jagody kamczackiej. Jagoda kamczacka atut Osiąga 1, 5 metra wysokości. Cechuje się dużą plennością i soczystym smakiem owoców. Doceniana w naszym kraju, ponieważ dojrzałe owoce nie opadają tak szybko, jak w przypadku innych odmian. Okres kwitnienia występuje w maju, gdzie kwiaty są duże i biało-żółte. Owoce są fioletowe, później ciemnogranatowe. Wielkość owoców zależy od częstego podlewania i dostarczenia wody, ale również od nawożenia. Roślinie sprzyja wilgotna, próchnicza gleba, o lekko kwaśnym odczynie. Krzewy lubią słoneczne miejsca, co wpływa również na jakość owoców. Zaletą jest całkowita odporność na mrozy, gdzie nawet owoce wytrzymają -8 stopni Celsjusza. Jagoda kamczacka czelabinka Jest pochodzenia rosyjskiego. Krzew jest bardzo wytrzymały na mróz i suszę. Owoce mają gruszkowaty kształt o lekkim kwaśnym smaku. Jest dość plenną odmianą, gdzie owoce dojrzewają początkiem czerwca. Czelabinka dobrze rozmnaża się z sadzonek zielnych. Najlepsze odmiany do zapalenia: Izjuminka, Smoleńska, Dlinnopłodna. Jagoda kamczacka morena Ma wzniosłe pędy, które tworzą kulisty pokrój. Owoce są średniej wielkości o słodko-kwaśnym smaku, pozbawione goryczy. Dojrzewają w połowie czerwca, jednak mogą opadać z krzewu przed całkowitym zbiorem. Odmiana jest mniej plenna, niż inne reszta gatunków. Najlepsze odmiany do zapylenia: Honeybee, Nimfa. Jagoda kamczacka duet Została wyselekcjonowana w Polsce. Owocuje na przełomie maja i czerwca, gdzie owoce ciemnoniebieskie, podłużne, ze słabo wyczuwalną goryczą. Odmiana bardzo plenna, bez tendencji do opadania owoców. Najlepsza odmiana do zapylenia: Atut. Jagoda kamczacka sinigłaska Jest odmianą wytrzymałą na mróz i suszę. Osiąga nawet 1, 8 metra wysokości. Charakteryzuje się silnym tempem wzrostu. Owoce są jasno granatowe, duże o cylindrycznym kształcie. Są bardzo smaczne, nadają się do surowego spożycia, do przetworów, jak i mrożenia. Najlepsza odmiana do zapylenia: Dlinnopłodna. Jagoda kamczacka wojtek Jest dość popularną odmianą w naszym kraju. Osiąga 1, 6 metra wysokości, oraz 2 metry szerokości. Posiada duże owoce, sięgające nawet 4 cm, które dojrzewają końcem maja, początkiem czerwca. Są bardzo smaczne, słodkie, z dużą ilością witaminy C. Cechuje się dużą plennością, jednak można zauważyć wczesne opadanie owoców. Łatwo rozmnożyć można poprzez sadzonki. najlepsza odmiana do zapylenia: Jolanta. Jagoda kamczacka jolanta Jest polską odmianą. Rośnie bardzo silnie osiągając nawet 2 metry wysokości. Cieszy się dużą plennością. Owoce średniej wielkości mają smak słodko-kwaśny, z delikatnie wyczuwalną nutą goryczy. Najlepsza odmiana do zapylenia: Wojtek. Jagoda kamczacka wołoszczebnica Charakteryzuje się silnym wzrostem. Jest to odmiana długowieczna i mrozoodporna. Owocuje początkiem czerwca, dając duże, owalne, ciemnogranatowe o nierównej powierzchni owoce. Są bardzo smaczne, o słodkawym smaku. Jagodę kamczacką najlepiej posadzić w miejscu słonecznym, lub lekko zacienionym. im więcej słońca będzie dostarczone, tym owoce będą słodsze. Wyrośnie na każdym rodzaju gleby, jednak najlepiej jeśli będzie to podłoże lekko kwaśne, umiarkowanie wilgotne. Krzewy najlepiej sadzić wiosną lub jesienią. Zaleca się wcześniej dobrze nawieźć kompostownikiem lub obornikiem, ponieważ wpłynie to dobrze na rozwój rośliny. Uprawa Uprawa nie uda się na glebie ciężkiej, zalewowej, lub zbyt ubogiej i piaszczystej. Może doprowadzić to do gnicia systemu korzeniowego. Odległość między jagodami powinna wynosić 1-2 metrów. Pamiętajmy jednak o zmieszaniu odmian, ze względu na zapylenie krzyżowe. Pojedyncze krzewy będą mniej plenne. Ważnym etapem jest również zabezpieczenie powierzchni gleby. Ziemię wokół krzewu dobrze jest wyściółkować drobną korą lub przekompostowanymi trocinami. Zapobiegnie to wyrastaniu i wzroście chwastów, a także utrzyma odpowiednią wilgoć podłoża. Dzięki dużej odporności na mróz, nie jest konieczne zabezpieczanie roślin na zimę. Ważne jest również odpowiednie przycinanie jagody kamczackiej. Wykonywane zostaje oczyszczanie sanitarne, czyli usuwanie uszkodzonych gałęzi do 4-5 roku po posadzeniu. Później usuwane powinne być stare i połamane gałęzie, oraz nadmiar młodych, drobnych pędów. Nawadnianie Jagody kamczackiej powinno odbywać się wiosną, gdy opady są niewielkie i krzewy narażone są na suszę. Ważne jest również odpowiednie dostarczenie wody podczas wzrostu i dojrzewaniu owoców. Warto również pamiętać o wieloskładnikowym nawożeniu od momentu posadzenia do końca czerwca. Odporność Zaletą krzewów jest duża odporność na choroby i temu nie mamy konieczności stosowania środków ochronnych. Rozmnażanie krzewu jest łatwe, jednak wymaga dużej pracy. Najlepiej zrobić to jesienią, gdyż na wiosnę roślina zaczyna szybko wegetację. Najłatwiejszym sposobem jest rozmnażanie przez sadzonki zdrewniałe. Również dzięki tej metodzie, w najkrótszym czasie doczekamy się dorodnych owoców, już w drugim roku uprawy. Sadzonka powinna mieć kilka pączków, oraz długość około 15 cm. Obcinamy ją od młodego, zdrewniałego pędu. W okresie zimowym sadzonki przechowywane muszą być w piaszczystym podłożu, w chłodnym i jasnym miejscu. Na wiosnę sadzonki wysadzamy do pojemników z lekkim, torfowym podłożem. W tym czasie nie możemy doprowadzić do przesuszenia podłoża. Po kilku tygodniach rośliny powinne wypuścić nowe listki, może to również oznaczać dobre ukorzenie się sadzonki. Wówczas możemy wysadzić je w stałe miejsce. Cały proces nie jest skomplikowany, więc jeśli będziemy trzymać się zasad, to z łatwością powiększymy stan naszych krzewów. Warto poświęcić trochę uwagi roślinie, która odwdzięczy się nam regularnym i obfitym owocowaniem. jest to roślina długowieczna, którą można uprawiać nawet do 40 lat.
Jagoda kamczacka jest owocem klasy premium. Można je mrozić, suszyć, liofilizować, dzięki temu mogą być dostępne przez cały rok. Świetnie sprawdza się jako składnik ciast, muffinek, lodów, jogurtów, galaretek, soków i dżemów. Jeśli lubisz zdrowe śniadanie to dobry dodatek do owsianki i granoli.
Fot.: Tomasz / Owoce jagody kamczackiej wykorzystywane są do przygotowywania deserów, ciast, soków, nalewek i konfitur. Znajdują również zastosowanie w medycynie ludowej, gdyż są źródłem naturalnych antyoksydantów, które zmniejszają ryzyko miażdżycy, zawału serca i udaru mózgu. Napary z kwiatów jagody kamczackiej stosowane są w leczeniu przeziębień. Jagoda kamczacka jest owocem o wysokiej wartości odżywczej. Dostarcza wielu substancji o właściwościach antyoksydacyjnych, które chronią organizm przed rozwojem różnych chorób przewlekłych. Jej lecznicze i prozdrowotne właściwości wykorzystywane są przede wszystkim w krajach Azji Północno-Wschodniej. Jagoda kamczacka – czym jest? Jagoda kamczacka jest owocem krzewu – wiciokrzewu kamczackiego będącego odmianą wiciokrzewu sinego. Roślina ta nazywana jest inaczej suchodrzewem jadalnym lub borówką kamczacką. Jest to długowieczny krzew owocowy, łatwy w uprawie, gdyż cechuje się małymi wymaganiami glebowymi i klimatycznymi. Owoce mają fioletowogranatową barwę i podłużny kształt. Smak jagody kamczackiej określa się jako słodko-kwaśny, posiadający delikatną goryczkę. Roślina ta pochodzi z terenów Azji Północno-Wschodniej. Lecznicze i prozdrowotne właściwości jagody kamczackiej wykorzystywane są od wieków w medycynie ludowej północnej Rosji, Japonii oraz Chin. Na rynku, również polskim dostępne są różne odmiany jagody kamczackiej. Wyróżnia się odmianę: atut, czelabinkę, duet, dlinnopłodną, czarną oraz zieloną. Wartość odżywcza jagody kamczackiej Owoce jagody kamczackiej odznaczają się wysoką wartością odżywczą, gdyż dostarczają wielu cennych witamin i minerałów. W ich składzie znajduje się witamina C należąca do naturalnych przeciwutleniaczy. Związek ten wspomaga funkcjonowanie układu odpornościowego przyczyniając się do wzmocnienia odporności i zmniejszenia zachorowalności na różnego rodzaju infekcje. Jagoda kamczacka dostarcza także witamin z grupy B, które zapewniają prawidłową pracę układu nerwowego oraz niezbędnych organizmowi składników mineralnych: wapnia, potasu, fosforu oraz magnezu. Owoce jagody kamczackiej są również źródłem innych substancji o właściwościach przeciwutleniających – flawonoidów, antocyjanów polifenoli roślinnych. Redukują one szkodliwe działanie wolnych rodnik tlenowych, a tym samym opóźniają procesy starzenia się skóry i zapobiegają występowaniu wielu chorób przewlekłych – nowotworów, chorób układu sercowo-naczyniowego (np. miażdżycy, zawału serca, udaru mózgu), cukrzycy. Z tego powodu jagoda kamczacka często określana jest jako owoc wiecznej młodości. Jagoda kamczacka – właściwości lecznicze i prozdrowotne Właściwości jagody kamczackiej znajdują zastosowanie w medycynie ludowej wielu krajów, zwłaszcza na terenie Azji Północno-Wschodniej. Dzięki prozdrowotnemu działaniu, owoce jagody kamczackiej często nazywane są „eliksirem życia”. Są słodko-kwaśne i przyczyniają się do obniżenia ciśnienia tętniczego krwi, zapobiegając rozwojowi nadciśnienia. Jagoda kamczacka wykazuje działanie chroniące organizm przed wystąpieniem chorób układu sercowo-naczyniowego, np. miażdżycy czy zawału mięśnia sercowego. Związki fenolowe występujące w owocach kamczatki zmniejszają ryzyko rozwoju chorób metabolicznych, takich jak cukrzyca i otyłość. Przyczyniają się również do obniżenia poziomu „złego” cholesterolu, który może prowadzić do powstania chorób układu sercowo-naczyniowego. Jagoda kamczacka korzystnie wpływa na funkcjonowanie układu pokarmowego, łagodząc dolegliwości trawienne. Posiada właściwości antybakteryjne, dezynfekujące i antyseptyczne, dzięki czemu skutecznie zwalcza bakterie, takie jak: E. coli, dwoinka zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych oraz gronkowiec. Owoce wiciokrzewu kamczackiego dostarczają antocyjanów, które poprawiają ostrość widzenia oraz wspomagają leczenie chorób narządu wzroku, np. ostrych stanów zapalnych. Ponadto przeciwdziałają powstawaniu nowotworów i redukują negatywne następstwa chemioterapii. Jagodę kamczacką wykorzystuje się także w leczeniu schorzeń skórnych, np. liszaja płaskiego, którego charakterystycznym objawem są wykwity pojawiające się na skórze, błonach śluzowych, paznokciach oraz okolicach narządów płciowych. Pożądaną właściwością owoców kamczatki jest ochrona przed szkodliwym działaniem promieniowania ultrafioletowego. Zastosowanie jagody kamczackiej W medycynie ludowej wykorzystywane są nie tylko owoce jagody kamczackiej, ale również kwiaty. Z suszonych kwiatów wiciokrzewu przyrządza się lecznicze napary, które działają hamująco na rozwój bakterii i wirusów. Znajdują one zastosowanie w zwalczaniu przeziębień, grypy oraz infekcji górnych dróg oddechowych. W leczeniu bólu gardła, nieżytu nosa oraz stanów zapalnych dziąseł wskazane jest stosowanie płukanek przygotowanych na bazie wywaru z kwiatów wiciokrzewu kamczackiego. Sok z jagody kamczackiej wykorzystywany jest w łagodzeniu objawów towarzyszących chorobie wrzodowej oraz w leczeniu chorób skórnych. Owoce kamczatki znajdują szerokie zastosowanie w świecie kulinarnym, nie tylko jako słodko-kwaśna przekąska. Wykorzystywane są jako składnik sałatek owocowych, galaretek oraz dodatek do lodów i ciast. Na bazie jagód kamczackich przygotowuje się zimowe przetwory, takie jak konfitury, dżemy i soki, ale również prozdrowotne nalewki. Zobacz film: Czy dieta musi być droga? Źródło: Wiem, co jem na diecie Czy artykuł okazał się pomocny?
Jagoda kamczacka od lat stanowi cenny owoc nie tylko w kuchni, ale także w medycynie. W Polsce rośnie świadomość jej walorów, ale wciąż mówi się, że to niedoceniany superfood. Wyglądem przypomina borówkę amerykańską, a sam krzew jest dość łatwy w uprawie. Dlaczego warto sięgać po jagodę kamczacką?
Jagoda kamczacka dojrzewa wcześniej niż truskawki, wspaniale smakuje, a do tego obniża ciśnienie i oczyszcza organizm z toksyn - warto ją posadzić w ogrodzie1 z 4Dzięki stosunkowo niewielkim rozmiarom krzewy jagody kamczackiej nadają się także do małych ogrodówFot. kamczacka to inaczej suchodrzewOzdobne suchodrzewy i pnące wiciokrzewy sadzone w ogrodach należą do rodziny przewiertniowatych (Caprifoliaceae). Rośliny te prezentują piękne, często pachnące kwiaty, a potem czerwone, pomarańczowe lub czarne niejadalne (niektóre nawet trujące) owoce. Pośród rozlicznych suchodrzewów są jednak gatunki, których jagody nadają się do spożycia - botanicy skupili je w sekcji Caerulea. Krzewy te pochodzą z chłodniejszych obszarów półkuli kamczacka gatunki jadalneNajważniejsze to suchodrzew błękitny, inaczej siny (Lonicera caerulea)i jego krewniacy - suchodrzew jadalny (L. caerulea var. edulis)i suchodrzew kamczacki (L. caerulea var. kamtschatica).Uprawne odmiany o smakowitych owocach wywodzą się od wyżej wymienionych gatunków lub są ich mieszańcami i znane są pod popularną nazwą jagody jagody kamczackiejJagoda z Kamczatki na zachódPierwsze wzmianki o jagodzie znajdujemy w literaturze rosyjskiej z końca XVII wieku. Kolejne to blisko sto lat późniejsze zapiski etnografa i badacza przyrody Kraszennikowa, który w swojej pracy o półwyspie Kamczatka wspomina o spożywaniu jagód lonicery przez lokalnych osadników. W pierwszej połowie XIX wieku rozważano możliwości uprawy rośliny w północnej Rosji, lecz dopiero wiek XX przyniósł jej popularność. Plantacje zaczęły powstawać w europejskiej części Rosji i na Białorusi. W Polsce jagodę kamczacką znają głównie działkowicze, lecz zwiększające się zapotrzebowanie na uprawy ekologiczne sprawia, że i u nas zaczynają powstawać, niewielkie na razie, plantacje produkcyjne suchodrzewu błękitnego. Jagodę kamczacką uprawia się tradycyjnie w Rosji, Chinach, Japonii. Sprzyja jej także klimat północnej Europy. Ostatnio podejmowane są próby introdukowania gatunku w kamczacka encyklopedia roślinJagoda gatunkiGatunki suchodrzewów błękitnych różnią się od siebie pokrojem krzewów, wyglądem liści i owoców oraz terminem kwitnienia i dojrzewania jagód. Najwcześniej - już w kwietniu - zakwita suchodrzew jadalny. W dobrych warunkach rozrasta się szybko, dając co roku ponadpółmetrowe przyrosty. Dorosłe okazy miewają 1,5-2 m wysokości. Krzewy składają się zwykle z kilkunastu gałęzi, z których w starszym wieku łuszczy się długimi płatami brązowoszara kora. System korzeniowy jest rozgałęziony i płytki (50-80 cm), dlatego roślina wymaga podlewania w czasie długotrwałej opisanych wyżej gatunków, jagoda kamczacka, to roślina długowieczna - dożywa nawet 35 lat, corocznie owocując. Oprócz tego, że pożyteczna, jest również piękna. Ozdobny charakter nadaje jej piękne zielone ulistnienie, kremowe kwiaty, wydłużone, zwisające granatowe owoce i bordowe jednoroczne pędy z charakterystycznymi kamczacka - sadzenieŻeby mieć dorodne owoce, należy wysadzić obok siebie przynajmniej dwie odmiany jagody kamczackiej kwitnące w tym samym czasie. Przy takim krzyżowym zapyleniu pojedyncze owoce są większe i dłużej utrzymują się na owocuje jagoda kamczackaJagoda kamczacka owocuje już późną wiosną, na krótko przed pierwszymi zbiorami truskawek (suchodrzew jadalny - pod koniec maja, a kamczacki - na początku czerwca). Ciemnoniebieskie jagody o wadze 0,8-2 g, z mocnym woskowym nalotem, mają smak słodko-kwaśny z domieszką goryczki. Zależnie od gatunku i odmiany mają różne kształty - bywają beczułkowate, wydłużone lub zaostrzone. Kwiaty i jagody formują się na pędach jednorocznych (wytworzonych w roku poprzedzającym owocowanie). Rośliny owocują po raz pierwszy już po dwóch, trzech latach. Z dorosłego krzewu zbiera się od 2 do 6 kg owoców - zbiory przeprowadza się kilka razy w sezonie, w zależności od kamczacka uprawaJagoda kamczacka może rosnąć nawet w rejonach o surowym klimacie. Jej pędy wytrzymują srogie mrozy (nawet do -45 st. C), a kwiaty i zawiązki znoszą przymrozki wiosenne do -8 st. najlepiej rosną i owocują na stanowiskach słonecznych. Lubią gleby średnio zwięzłe, żyzne, piaszczysto-gliniaste, o odczynie od lekko kwaśnego do zasadowego (pH 5,5-7).W przeciwieństwie do borówki amerykańskiej pod uprawę jagody kamczackiej nie trzeba zakwaszać podłoża. Gleby mniej żyzne warto natomiast wzbogacić dobrze rozłożonym obornikiem lub kompostem w ilości 10-15 kg na kamczacka sadzonkiZazwyczaj krzewy sadzi się w odstępach 1,2-1,5 m, a rozmieszczając je gęściej, można tworzyć z nich naturalne żywopłoty. Roślina dzięki swoim rozmiarom nadaje się nawet do małych kamczacka cięciePielęgnacja jagody kamczackiej nie jest trudna, gdyż w pierwszych 5-6 latach uprawy naturalnie zagęszczające się krzewy nie wymagają co roku cięcia formującego. Wystarcza wtedy coroczne cięcie sanitarne - usuwanie pędów uszkodzonych. Nadmiar pędów wycinamy dopiero w latach następnych. Cięcie odmładzające potrzebne jest zwykle po 10 latach. Rośliny na ogół nie chorują, więc nie trzeba ich kamczacka chorobyBardzo rzadko, np. w okresie długotrwałych deszczów, zdarzają się choroby grzybowe liści, które zwalcza się preparatami siarkowymi stosowanymi w uprawach ekologicznych. Warto jednak osłonić siatką dojrzewające krzewy przed kamczacka owoce właściwościOwoce jagody kamczackiej były znane od dawna w medycynie ludowej - ich spożywanie wzmacnia naczynia krwionośne, hamuje krwotoki i obniża ciśnienie. Używano ich również w dolegliwościach żołądkowych i niestrawności. Wywar z liści i kwiatów stosowano jako dezynfekującą i antyseptyczną płukankę, w chorobach gardła. W pełni wybarwione, dojrzałe owoce są cennym źródłem substancji biologicznie czynnych. Świeże zawierają antocyjany (nawet do 1400 mg/100 g), flawonoidy (140 mg/100 g) i polifenole, przy czym przetwory zachowują nawet do 80 proc. tych związków. Te właśnie substancje chemiczne są aktywnymi przeciwutleniaczami pomocnymi w walce z chorobami nowotworowymi i opóźniającymi procesy starzenia - jagoda kamczacka ma ich dużo więcej niż borówka amerykańska i jagoda leśna. Odkryto również, że jej błękitne jagody odtruwają organizm ludzki z metali ciężkich i kto chciałby długo zachować dobrą kondycję i młodość, powinien jeść jak najwięcej tych jagód. Dobre są na surowo, w sałatkach owocowych, lodach, ciastach, pierogach. Można też sporządzić z nich konfitury, dżemy, soki, suszyć je jak rodzynki i mrozić. Kwaskowaty smak jagód powoduje, że dobrze komponują się z innymi owocami, np. słodkimi malinami czy łagodną w smaku świdośliwą. Przebojem jest oczywiście nalewka z owoców jagody kamczackiej. Tradycyjnie zalewa się je alkoholem dla wydobycia pełni aromatu, po 6 tygodniach zlewa wyciąg, a owoce zasypuje cukrem, który wydobywa z nich resztę cennych substancji. Po następnych 6 tygodniach zlewa się płyn znad owoców i łączy się oba roztwory w celu uzyskania właściwej nalewki.
Jagoda kamczacka (syn. suchodrzew błękitny, haskap) powoli staje się cenionym gatunkiem sadowniczym, ponieważ jej smaczne owoce są jednymi z pierwszych na rynku (maj/czerwiec) i są bardzo zdrowe. Ważna jest też możliwość szerokiego ich wykorzystania w przetwórstwie. W ślad za tym idą wysiłki hodowców, których celem jest otrzymanie odmian o słodszych, dorodniejszych owocach, i
O odpowiedź na tak asekuracyjnie sformułowane pytanie poprosiłem Tadeusza Kusibaba – właściciela gospodarstwa ogrodniczego i laboratorium in vitro. Z różną intensywnością, ale zawsze, firma zajmowała się produkcją materiału szkółkarskiego gatunków sadowniczych – w ostatnich latach przede wszystkim borówki wysokiej. W kręgu zainteresowań pojawiły się niedawno także dereń jadalny, malina, jeżyna wielkoowocowa i właśnie jagoda kamczacka (Lonicera caerulea L. var. kamtschatica). – Najpierw może, dlaczego w ogóle Lonicera (suchodrzew, wiciokrzew, jagoda kamczacka – w naszej literaturze ogrodniczej używa się wszystkich tych określeń zamiennie)? Tadeusz Kusibab: A dlatego, że warto! Warto nie tylko zwrócić uwagę na tę roślinę, w moim przekonaniu naprawdę warto się nią zająć! I to nie jedynie amatorsko, lecz także profesjonalnie. Powodów jest kilka. Po pierwsze, jagoda kamczacka może być na naszym rynku (bo na stołach amatorów już bywa) pierwszym rodzimym owocem w sezonie – w dodatku powszechnie dostępnym. Jej owoce dojrzewają nie tylko przed truskawkami, lecz także przed coraz rzadziej uprawianym agrestem. Po drugie, owoce jagody kamczackiej przewyższają znacząco owoce wszystkich dotychczasowych liderów rankingów prozdrowotnościowych. Kanadyjczycy, którzy do uprawy tego gatunku już się przekonali, dysponują wynikami badań, w których ich Haskap berry (syn. Blue Honeysuckle, czyli jagoda kamczacka) pod względem walorów zdrowotnych bije na głowę borówkę wysoką, czarną porzeczkę i inne gatunki jagodowe. Dla przykładu, poziom antyoksydantów mierzony wskaźnikiem ORAC (Oxygen Radical Absorbance Capacity) – u tego gatunku wynosi powyżej 240, u borówki wysokiej – 160, u czerwonych winogron odmian stołowych – 130, u truskawek i malin – 60. Różnice w zawartości flawonoidów są jeszcze wyższe (w μmol/g): jagoda kamczacka – 270 (ale nie wszystkie odmiany), podczas gdy w przypadku borówki wysokiej jest to 100, a u truskawek, malin czy winogron – 50. Dla nieustająco rozszerzającego się grona konsumentów przywiązujących coraz więcej uwagi do kwestii zdrowego stylu życia nasze sadownictwo ma zatem idealną propozycję. – Co zatem powinni o tym gatunku wiedzieć producenci?– Rośliny jagody kamczackiej znoszą mrozy do –46°C (na zachodniej Syberii przetrwały bez szwanku także –56°C!). To w kontynentalnym klimacie, kiedy zima jest zimą – bez huśtawki temperatury, odwilży, nawrotów. Naszych sadowników uspokoi zapewne następna informacja. Kanadyjczycy twierdzą ostrożnie, że otwarte kwiaty jagody kamczackiej znoszą wiosenne przymrozki do –7°C, Rosjanie zapewniają, że nawet –10°C. Krzewy nie są wybredne co do gleby: tolerują pH w zakresie 4,5 – 8. Jagoda kamczacka nie ma też specjalnych wymagań co do klimatu – na zachodniej Syberii radzi sobie znakomicie w terenie, gdzie okres bezprzymrozkowy trwa… 95–105 dni (od czerwca do końca sierpnia), roczna suma opadów wynosi 430 mm, pokrywa śniegu sięga 45–65 cm, średnia temperatura stycznia to –19,9°C (Suwałki – ok. –6,5°C). – Jaki asortyment odmianowy jest obecnie dostępny?– W sprzedaży są już nowe odmiany z co najmniej kilku ośrodków hodowlanych (Kanada, Rosja, Japonia). Od poprzednich korzystnie różnią się plennością (średnia wieloletnia to z reguły powyżej 8 t/ha), wielkością owoców (masa pojedynczej jagody 1–3 g) i ich smakiem (brak goryczki wyczuwanej u starszych kreacji). No i przede wszystkim jagody nie osypują się, więc uprawę Lonicery można w pełni zmechanizować. – Jak każdy nowy w uprawie gatunek, jagoda kamczacka nie ma u nas wielu wrogów w postaci szkodników i raczej nie choruje. Czy sadownik może oczekiwać więcej? – Owszem, może – popytu na owoce tego gatunku. Jagoda kamczacka jest znana na rynkach Azji – Chin, Korei, Japonii (stąd, dokładniej z Wysp Kurylskich, pochodzi i od ludu Haskap – bardziej znanych jako Ajnowie – Kanadyjczycy wywiedli jej anglosaską nazwę), i Ameryki Północnej. Jest nie tylko znanym i pożądanym owocem spożywanym na świeżo, kandyzowanym, suszonym, przetwarzanym na dżemy, galaretki, żele, dodawanym do jogurtów i gum do żucia, lecz także cenionym produktem w medycynie tradycyjnej. Jak na początek – powinno wystarczyć… – Pozostaje próba odpowiedzi na prowokacyjne „też” w tytule…– Nasze sadownictwo nie ma zbyt wielu gatunków do dyspozycji. Uprawiamy jabłonie, po których długo, długo nic, a potem wiśnie, śliwy, grusze, czereśnie, trochę morel i brzoskwiń. Lista krzewów owocowych jest jeszcze krótsza, więc każda nowość jest warta uwagi. Od kilku lat obserwujemy ruch wokół kilku nie tyle nowych, co powracających gatunków – np. derenia jadalnego. Coraz więcej mówi się o świdośliwie, na „granicy wykrywalności” utrzymujemy w kraju uprawy bzu czarnego (na Lubelszczyźnie go widać…). Nie tylko jagoda kamczacka czeka na swoje pięć minut. Więc – ona też. – Dziękuję za Piotr Grel Charakterystykę odmian jagody kamczackiej przedstawimy w następnych numerach „Hasła Ogrodniczego”. Artykuł pochodzi z numeru 10/2013 „Hasła Ogrodniczego”.